A MOVIDA VIGUESA

 

A primeira metade dos oitenta albergou anos cargados dunha convulsión xeneralizada no político, o social e o cultural. Xunto ao batifondo madrileño, movemento propagador dunha nova expresión cultural, case extinta por entón, o batifondo vigués alzouse coa bandeira da reivindicación xuvenil a través dunha música con fortes raíces locais. Os garitos de moda entre a xuventude galega comezaron a lanzar un novo berro de guera: "Madrid escríbese con V de Vigo". Esta cidade emerxía como novo foco de inquietude fresca promovendo un amor pola música alternativa do momento: o punk rock. Vigo era sinónimo de vida, de valentía rompedora, deverstilidad musical e de nerviosismo social. A reconversión naval golpeou duro entre a clase traballadora.

Houbo un antes e un despois no planeta pop galego. Emilio Alonso publicou hai pouco máis dun ano a súa crónica ‘Vigo a 80 revolucións por minuto’ (Xerais), que sitúa o acto fundacional da movida no concerto que ofreceu Siniestro Total no cine Salesianos da cidade olívica o 27 de decembro de 1981. Dos siniestros orixinais permanece unicamente na banda Julián Hernández, quen, segundo Javier Soto, incorporado algo máis adiante, «dálle continuidade ao grupo como principal responsable das letras».Foi tamén no primeiro ano da década dos 80 cando Miguel Costas xuntou os Aerolíneas Federales, banda que adquiriu a formación chamada «clásica» en 1984, coa incorporación de Rosa e Coral, responsables duns coros sen os que é imposible concibir ‘Soy una punk’ ou ‘No me beses en los labios’. Nese ano, rexistraron Os Resentidos as súas primeiras músicas no mítico EP ‘Surfin’ CCCP’, compartido con Siniestro.

Pero imos por partes, a principios de 1981, uns poucos nuevaoleros -as ovellas negras dalgunhas familias "ben" de Vigo- fartos da mediocre e anticuada oferta musical dos bares da cidade, empezaron a reunirse no pub Angara, atraídos por ser este o único local que entón se atrevía a picar new wave, a cargo do DJ Alberto Dotras (DJ que xunto a SusoLP tamén tivo ese mesmo ano un programa de new wave en radio popular de Vigo chamado Zig-Zag). En Angara non só escoitábase a mellor nova onda internacional e madrileña, senón tamén as primeiras maquetas de grupos locais como Mari Cruz Soriano y los que arreglan su piano, cuxo tema tecno-punk "Las tetas de mi novia" foi a sensación caótica máis reveladora da revolución cultural que se aveciñaba. "Mari Cruz Soriano y los que arreglan su piano" cambiou entón o seu nome polo de Siniestro Total, e a caixa de ritmos que usaban nas súas maquetas pola clásica batería de rock. A primeira formación de Sinistro Total estaba formada por German Coppini á voz, Julian Hernández á batería, Miguel Costas á guitarra e Alberto Torrado ao baixo. Nos seus inicios eran antiacadémicos e desafiantes, cunha posta en escena que recordaba á dos británicos Sex Pistols, aínda que en realidade moitas das súas primeiras cancións eran sensacionais versións dos Dead Kennedys ou do Gruppo Sportivo.

As primeiras actuacións de Siniestro Total tiñan lugar no Satchmo, un pequeno club de jazz frecuentado por progres e pseudo-intelectuais (Pe-Ene-Enes, isto é Profesores No Numerarios) que non daban crédito ao escoitar cancións frenéticas como "Las tetas de mi novia", "Mata hippys en las Cies" ou "Ayatola no me toques la pirola". Os Pe-Ene-Enes non só estaban desconcertados por Sinistro Total, senón tamén polos poucos pero desmadrados grupies que "invadiron" o Sachtmo bailando as enxeñosas cancións de Sinistro Total ao estilo pogo (desenfreados choques corpo a corpo), á vez que, entre canción e canción, prorrumpían á banda o berro de " Cabrones! " non como insulto senón como unha especie de aplauso irreverente que nesa época se convertería en todo un trazo de identidade para os grupies. Nin que dicir ten que en pouco tempo os grupies gañaron adeptos ata conseguir o dominio do Satchmo. Non en van, o éxito irresistible das sorprendentes actuacións de Sinistro Total levou aos propietarios do Satchmo a cambiar radicalmente o look e a orientación do bar, enfocándoo cara a unha estética máis nuevaolera e moderna.



Musicalmente falando, foi unha etapa insólita que se caracterizou pola convivencia en tolerancia de múltiples e diversos estilos, ata o punto que acaparou toda a vangarda musical da época: punk, pop,tecno, reggae, skai, funk... cohesionar nunha nova onda de optimismo creativo. Bo exemplo é que os grupos do incipiente batifondo vigués non tiñan ningún prexuízo en usar caixas de ritmo ou rototones electrónicos xunto a guitarras eléctricas dos máis punk.

A pesar de todo, en Vigo este movemento continuou sendo minoritario, xa que era menosprezado por unha maioría que, por prexuízos, aínda repudiaba a nova onda, especialmente a española. E só cando Sinistro Total obtivo repercusión nos medios de comunicación nacionais, comezou en Vigo a aumentar considerablemente o número de grupies e adeptos á new wave.



Derrubáronse tabús, e nese momento German Coppini, cantante de Sinistro Total, deixou a banda para formar, xunto ao multi-músico Teo Cardalda, un orixinal e sofisticado dúo chamado Golpes Bajos. O grande éxito nacional de crítica e de vendas de Golpes Baixos desatou a euforia posmoderna en Vigo. Ao pouco tempo, o reducido espazo do Satchmo obrigou os seus propietarios a cambiar de local por un de maiores dimensións situado nos arredores de Vigo: OKremlin. O Sachtmo pechou as súas portas na noite de fin de ano de 1982 cun mítico concerto dun novo grupo chamado Aerolíneas Federales, integrado por Miguel Costas (tamén de Sinistro Total) á guitarra, Silvino ao baixo e Flechi á caixa de ritmos e ao espectáculo en escena.







En menos dun ano, en pleno centro da cidade abríronse clubs por todas as partes ávidos de modernidade, entre os que destacaron El Manco na rúa Lepanto e Ruralex (hoxe Vademecwm). Foron os momentos máis exuberantes do batifondo vigués que alcanzou o seu cénit entre 1983 e 1984 coa xeneralización da postmodernidade -movemento cultural caracterizado pola atención ás formas e a carencia de compromiso social-. Foi unha época tremendamente divertida, de total desenfreo, lexitimado pola conciencia colectiva de estar a facer algo grande.

Pero a chamada movida comezou o seu declive a mediados dos oitenta, cando intrusos, xornalistas, empresarios e políticos oportunistas corromperon o espírito libre e creativo do batifondo. A faena rematouse a nivel nacional coa inevitable absorción das compañías discográficas independentes por parte das multinacionais. A pesar de todo, aínda xurdiron honrosas bandas como Os Resentidos, liderados por Anton Reixa. Xa o vaticinaba German Coppini cando cantaba: "Malos tempos para la lírica".

A Movida Viguesa pasa á Historia

‘Galicia caníbal’, o musical


Vigo estreou en xullo de 2012 o musical ‘Galicia caníbal’, unha idea de Antón Reixa para reivindicar a movida galega. Máis de 250 persoas fixeron as probas en Santiago para integrar o elenco deste espectáculo, que ten como director de escea ao dramaturgo Quico Cadaval.Son trinta cancións que escolman o que foi a música galega e, di Cadaval, «é un espectáculo interxeracional, e non unha operación nostalxia». O musical está producido por Filmanova e Estrella de Galicia e conta coa achega do Centro Dramático Galego.



Aquí podedes ver unha pequena mostra:

http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=ryEUFuWDyZM
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=UwS-coeTRaE

Onde están agora??
http://www.rtve.es/alacarta/videos/aquellas-movidas/aquellas-movidas-galicia-canibal/1675824/